Menu Close

Oedeemtherapie

Oedeemtherapie

Als je last hebt van oedeem heb je een overmatige ophoping van vocht in een bepaald lichaamsdeel. Deze plaatselijke zwelling in de huid kan klachten geven zoals een strak of zwaar gevoel, of een beperking in je bewegingen. Er zijn verscheidene vormen van oedeem, die verschillen in oorzaak en in de klachten die ze geven.

Het doel van oedeembehandeling is dat de zwelling, en de klachten die ermee gepaard gaan, verminderen of verdwijnen. Bovendien geven we je praktische tips en adviezen waardoor je in jouw dagelijkse leven makkelijker met het oedeem kunt omgaan.

Tijdens het intakegesprek bekijken we met jou wat de beste aanpak is en stellen we een behandelplan op. Maak gerust een afspraak voor een vrijblijvend intakegesprek.

Wanneer oedeem veroorzaakt wordt doordat er lymfeknopen en lymfevaatjes beschadigd of verwijderd zijn, spreken we van lymfoedeem. Een bekend voorbeeld hiervan is het lymfoedeem in de arm bij vrouwen die behandeld zijn aan borstkanker met een operatie en/of bestraling. Hier kunnen we bijvoorbeeld manuele lymfedrainage geven in combinatie met compressietherapie.

Lymfoedeem kan in elk lichaamsdeel voorkomen, afhankelijk van de plaats waar de beschadiging van de lymfeknopen of -vaatjes heeft plaatsgevonden. Het wordt ook niet altijd veroorzaakt door een operatie of een bestraling. Soms zijn lymfevaatjes om andere redenen beschadigd geraakt, bijvoorbeeld door steeds terugkerende ontstekingen in de huid (wondroos) of door een ongeval.

Lymfoedeem kan ook aangeboren zijn (men spreekt dan van primair lymfoedeem) of het kan optreden in combinatie met andere vormen van oedeem, bijvoorbeeld veneus oedeem of lipoedeem. Ook in deze gevallen kunnen wij van betekenis zijn. 

Bij veneus oedeem is er sprake van een verminderd functioneren van de kleppen in de bloedvaten van de benen. Wanneer deze kleppen niet goed sluiten wordt het bloed niet voldoende afgevoerd. Hierdoor ontstaat er oedeem in de benen, met name rond de enkels. Dit geeft een moe, zwaar of rusteloos gevoel. Kenmerkend is dat de benen ’s morgens (na een nacht liggen) dunner zijn dan ’s avonds.

Wanneer deze klachten lang bestaan spreken we van chronisch veneuze insufficiëntie (CVI). Er ontstaan dan vaak ook andere klachten zoals spataderen, eczeem, kleurveranderingen in de huid, en in het meest extreme geval zelfs een wond aan de enkel (het zogenaamde open been of ulcus cruris).

Bij veneus oedeem is het belangrijk dat de benen weer dun worden door middel van compressie (druk) op de benen.  Dit kan bereikt worden door te zwachtelen en door het aanmeten van steunkousen (therapeutisch elastische kousen) om verdere klachten, en met name een open been, te voorkomen.

Bij lipoedeem is er sprake van een afwijkende vorm en opbouw van de vetcellen. Dit leidt tot een ongelijke vetverdeling over het lichaam. Het vet hoopt zich op bij de benen, dijen, billen en de binnenkant van de knieën. Soms zijn ook de onderbenen aangedaan, maar opvallend is dat de voeten juist slank blijven. In ernstige gevallen komt het ook voor in de armen.

Lipoedeem komt vrijwel alleen bij vrouwen voor en de exacte oorzaak is niet bekend. Het is vaak familiair, maar er is nog niet ontdekt of het genetisch erfelijk is. Wel is bekend dat hormonen een rol spelen bij het ontstaan van lipoedeem. Het ontstaat dan ook vaak na hormoonveranderingen zoals de puberteit, een zwangerschap of de overgang.

Opvallend bij lipoedeem is dat de benen en heupen in verhouding dikker zijn dan de rest van het lichaam. De benen voelen zwaar en vermoeid aan, de huid is gevoelig en er ontstaan snel blauwe plekken.

Wanneer de vergrote vetcellen de afvoer van vocht verhinderen ontstaat er oedeem. Daarom is compressietherapie door middel van therapeutisch elastische kousen (een drukpanty) belangrijk bij lipoedeem. Om de pijnklachten te verminderen kunnen we manuele lymfedrainage toepassen.

Een bekende vorm van oedeem is zwelling na een acuut letsel (bijvoorbeeld een verstuikte enkel) of na een operatie. We spreken dan van traumatisch oedeem of postoperatief oedeem. De vaatjes in het aangedane gebied zijn door het trauma of de operatie beschadigd. Om de wondgenezing te bevorderen neemt de vochtaanvoer toe, maar de afvoer van het vocht is tijdelijk vertraagd. Dit zorgt voor oedeem. Bij een gezonde vochtafvoer zal dit oedeem vanzelf binnen enkele dagen of weken verminderen. Soms is het echter aan te raden de vochtafvoer door middel van manuele lymfedrainage, Deep Oscillation® of compressietherapie te stimuleren. Het genezingsproces wordt op deze manier versneld waardoor ongemakken zoals pijn, een strak gevoel of bewegingsbeperking verminderen. Zeker bij een operatie aan een gewricht (bijvoorbeeld een knie-operatie) is het belangrijk dat de zwelling zo snel mogelijk vermindert zodat de oefeningen voor herstel beter gedaan kunnen worden.

Behandelingsmogelijkheden oedeem

Manuele lymfedrainage (MLD) is een massagetechniek waarbij we de lymfeknopen stimuleren en de lymfevaatjes prikkelen door rek op de huid te geven. Zo kunnen we het vocht in de huid afvoeren. In veel gevallen combineren we MLD met littekentherapie, endermologie® en/of Deep Oscillation®. Na een behandeling geven we als het nodig en/of mogelijk is compressie (druk) op het oedeemgebied door middel van zwachtels, klitttenbandcompressiesystemen of een therapeutisch elastische kous. Dit om het effect van de manuele lymfedrainage zo lang mogelijk te behouden.

De Deep Oscillation® (letterlijk vertaald: “diepe trilling”) is een apparaat waarvan de werking is gebaseerd op een statisch veld dat wordt opgebouwd tussen onze handen en de huid van de patiënt. Door aantrekking en afstoting van het weefsel ontstaan er trillingen op celniveau in de huid en in het onderliggende weefsel. Dit leidt tot een verbeterde afvloed van lymfevocht, versoepeling van verhard (litteken)weefsel en pijnvermindering. Een behandeling met Deep Oscillation werkt ontspannend maar is bijzonder krachtig. Het is volkomen veilig en doet geen pijn.

Omdat er met deze techniek geen druk van buitenaf wordt uitgeoefend, kunnen we een behandeling met Deep Oscillation® vrijwel direct na een trauma of operatie toepassen, zelfs als de wond nog niet helemaal gesloten is. Postoperatief (lymfe)vocht wordt op deze manier effectief afgevoerd, waardoor het weefsel sneller geneest.

Zwachtelen is het behandelen van oedeem met een drukverband. Door zwachtels stevig om bijvoorbeeld een been of een arm aan te leggen, wordt vocht terug geperst in de vaten. Zwachtels kunnen vaak een aantal dagen (en nachten) blijven zitten, waarna ze opnieuw worden aangebracht, net zo lang tot de omvang van het oedeemgebied voldoende is afgenomen. Zwachtelen is altijd tijdelijk. Als het vocht in het gebied naar tevredenheid is afgenomen zal er een andere vorm van druk worden toegepast om te voorkomen dat het vocht weer terugkomt. Meestal meten we dan een therapeutisch elastische kous aan.

Wanneer zwachtelen van het oedeemgebied niet mogelijk of niet gewenst is, kunnen we een klittenbandcompressiesysteem aanmeten. We noemen deze klittenbandsystemen voor het gemak ook wel “wraps”. Zo’n wrap is een soort korset voor een ledemaat dat met klittenbanden verstelbaar is. Het is makkelijk zelf aan-en uit te doen en de druk is met de klittenbanden goed in te stellen. Zo kan je zelf het systeem steeds wat strakker zetten zodat het ledemaat snel in omvang afneemt. Wraps zijn net als reguliere zwachtels bedoeld om door middel van druk het vocht uit het oedeemgebied te duwen en zijn voor tijdelijk gebruik. Als het vocht in het oedeemgebied voldoende is afgenomen kan er een andere vorm van druk worden toegepast om te voorkomen dat het vocht weer terugkeert. Meestal meten we dan een therapeutisch elastische kous aan.

Een therapeutisch elastische kous, beter bekend als steunkous, meten we aan op een ledemaat waar zo min mogelijk oedeem in zit. Om dit te bereiken starten we vaak met manuele lymfedrainage, gecombineerd met zwachtelen of het dragen van een klittenbandcompressiesysteem (wrap). Een elastische kous wordt dus gedragen om te voorkomen dat het oedeem weer terugkeert in het ledemaat. Het is belangrijk dat je de kous dagelijks draagt. ’s Nachts moet de kous altijd uit, omdat anders de druk door het wegvallen van de zwaartekracht juist te hoog wordt.

Het geven van adviezen en bewegingsoefeningen is een belangrijk onderdeel van de oedeembehandelingen. Denk hierbij aan adviezen over huidverzorging bij oedeem, adviezen om wondroos (een ontsteking in de huid die vaker voorkomt bij lymfoedeem, ook wel erysipelas genoemd) te voorkomen en bewegingsoefeningen om lymfoedeem te verminderen.

Vergoedingen en Prijzen

Oedeemtherapie wordt in de meeste gevallen vergoed door de zorgverzekeraar. Meer informatie vind je op onze pagina vergoedingen en prijzen

Patiënten aan het woord

'' Deskundige handen in een mooie praktijkruimte met moderne apparatuur. Stephanie is bijzonder aardig, vriendelijk, belangstellend en gemakkelijk in de omgang. Ik voel me bij haar op mijn gemak ''
Hennie Schalkx
'' Als ik een cijfer moest geven dan zou ik voor een dikke 10 gaan. Fijne persoonlijke benadering in een prettige en rustige sfeer ''
Wil van G

Wil je meer informatie over een oedeembehandeling?

Maak dan een afspraak voor een vrijblijvend intakegesprek via ons contactformulier

Partners

Locaties

Contact